Hrant Dink Vakfı öncülüğünde Türkiye Tiyatro Vakfı ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliğiyle; Chrest Vakfı, Hollanda Kraliyeti Başkonsolosluğu ve Fransa Büyükelçiliği’nin desteğiyle hazırlanan “Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz” sergisi, 15 Aralık 2020‘de Yapı Kredi Kültür Sanat’ta açıldı.
1911-2006 yılları arasında yaşamış İstanbullu tiyatro sanatçısı ve yayıncı Hagop Ayvaz’ın kişisel çabalarıyla oluşturduğu tiyatro arşivinden yola çıkarak hazırlanan sergi; toplumsal bellek, kimlik ve mekân bağlamında Türkiye’nin tiyatro tarihine odaklanıyor.
Hagop Ayvaz Arşivi
2006 yılında, Ayvaz’ın vefatının ardından Agos gazetesine, ardından Hrant Dink Vakfı’na bağışlanan Hagop Ayvaz arşivi Osmanlıca, Ermenice ve Türkçe olmak üzere 600’e yakın el yazması ve matbu tiyatro metni, 500’den fazla Ermenice ve Türkçe süreli yayın, dergi ve broşürün yanı sıra fotoğraf, afiş, karikatür, kesik, davetiye, çizim ve kartpostaldan oluşan yaklaşık 12 bin görsel malzeme içeriyor. 2019 yılında Ayvaz’ın bazı kişisel eşyalarının, aldığı ödüllerin ve 1946-1996 arasında kesintisiz yayımladığı Ermenice kültür sanat dergisi Kulis’in 1104 sayılık tam koleksiyonunun Hrant Dink Vakfı’na bağışlanmasıyla birlikte arşiv daha zenginleşti, boyut kazandı. Hrant Dink Vakfı tarafından yıllar içinde büyük ölçüde kataloglaması tamamlanan ve dijital ortama aktarılan arşiv, “Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz” sergisi ile eş zamanlı olarak araştırmacıların erişimine açıldı.
Sergiye kaynaklık eden Hagop Ayvaz arşivi, 19. yüzyılın ortalarından günümüze Osmanlı ve Türkiye tiyatrosundaki oyuncular, topluluklar ve tiyatro mekânları hakkında çok sayıda özgün içeriği barındırıyor. Gençliğinde başlayarak topladığı kitap, dergi, belge, afiş ve fotoğrafla dolu çalışma odasını “cennetim” olarak nitelendiren Ayvaz’ın incelikli benzetmesi tutkuyla bağlı olduğu tiyatro, arşiv ve toplumsal bellek arasında kurulabilecek bağlara dair de ipuçları veriyor.
Sergi Üç Bölümden Oluşuyor
Ayvaz’ın arşivinden derlenen fotoğraflar, afişler, dergiler, el yazması ve basılı oyun metinleri içeren kitaplar ve defterlerden bir seçki sunan “Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz”, üç ana bölümden oluşuyor. İlk bölüm, tiyatro tutkusu ilk gençlik yıllarına dayanan Hagop Ayvaz’ın figüranlıktan yönetmenliğe, köşe yazarlığından yayıncılığa uzanan yaşamı doğrultusunda, İstanbul’da Ermeni tiyatrosunu mercek altına alıyor. İkinci bölümde, Ayvaz’ın 1946-1996 arasında kesintisiz olarak yayımladığı Kulis dergisinin Türkiye sınırlarını aşan serüveni, dönemin sanat ve siyaset gündemi ekseninde ve bir zaman çizelgesi eşliğinde sergileniyor. Son bölüm ise, Osmanlı ve Türkiye tiyatro tarihinde mihenk taşı olmuş sanatçılar, topluluklar, oyunlar ve mekânlara odaklanıyor ve ziyaretçiyi, bunlar arasındaki bağlantıları keşfederek Türkiye’nin tiyatro geçmişine yeniden bakmaya davet ediyor.
Yapı Kredi Yayınları tarafından aynı adla İngilizce-Türkçe kataloğu da hazırlanan sergi, Hagop Ayvaz’ın bir anlamda “kulis”ine davet niteliğinde olmanın yanı sıra, Türkiye’nin tiyatro tarihini çoğulcu bir bakış açısıyla inceleme olanakları sunuyor. Sergi aynı zamanda toplumların bir arada yaşama ediminde kültür ve sanatın önemli katkısına tanıklık ediyor.
Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz sergisi 15 Aralık 2020- 25 Temmuz 2021 tarihleri arasında Yapı Kredi Kültür Sanat’ta ziyaret edilebilir.
Sergi Ziyaret Saatleri:
Hafta içi her gün: 11.00-19.00
Adres:
Yapı Kredi Kültür Sanat
İstiklal Caddesi No: 161
34433, Beyoğlu / İstanbul
*Ziyaret ücretsizdir.
